Suudi Arabistan liderliğindeki 13 üyeli OPEC ile Rusya önderliğindeki OPEC dışı petrol üreticisi 10 ülkenin enerji ve petrol bakanlarının, piyasa koşullarını değerlendirmek ve aralık ayı itibarıyla uygulanacak üretim miktarını görüşmek üzere çevrim içi düzenledikleri 34’üncü Bakanlar Toplantısı sona erdi.

OPEC’ten yapılan açıklamada, OPEC+ grubunun, 5 Ekim’deki 33’üncü OPEC ve OPEC dışı Bakanlar Toplantısı’nda alınan kesinti kararının önemine işaret edilerek “Söz konusu kararın tamamen piyasa değerlendirmeleri doğrultusunda alındığı ve geçmişe bakıldığında bunun, piyasa katılımcıları tarafından küresel petrol piyasalarını istikrara kavuşturmak için gerekli ve doğru hareket şekli olduğu kabul edilmiştir” ifadesine yer verildi.

Açıklamada, katılımcı ülkelerin piyasadaki gelişmeleri ele almak, gerektiğinde, petrol piyasalarının denge ve istikrarını desteklemek için acil olarak toplanabilecekleri belirtildi.

Tarafların geçmişte alınan önemli kararlara bağlılıklarının bir kez daha yinelendiğine işaret edilen açıklamada, bu zamana kadar her ay düzenlenen Ortak Bakanlar İzleme Komitesi’nin (JMMC) bundan sonra iki ayda bir düzenleneceği, ancak Komite’nin isterse ek toplantı yapabileceği ya da piyasalardaki gelişmeler doğrultusunda OPEC+ bakanlarının her an toplanmasını talep edebileceği kaydedildi.

OPEC+, 4 Haziran 2023’te toplanacak

Açıklamada, bir sonraki Bakanlar Toplantısı’nın 4 Haziran 2023’te yapılacağı bilgisi paylaşılarak, 33’üncü OPEC ve OPEC dışı Bakanlar Toplantısı’nda onaylanan uzatmadan yararlanarak tam uyum ve fazla üretimi telafi etme mekanizmasına bağlı kalmanın kritik önemine işaret edildi.

OPEC+ ülkeleri, 5 Ekim’deki toplantıda, günlük petrol üretimini kasım ayından itibaren 2 milyon varil azaltma kararı almıştı.

Gıda Krizine İlişkin Akdeniz Bakanlar Diyaloğu Toplantısı’nın ikincisi, Türkiye, Lübnan ve İtalya’nın eş başkanlığında, Roma’da Parco dei Principi Oteli’nde yapıldı.

İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani’nin ev sahipliğinde düzenlenen toplantıya Türkiye’den Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Lübnan Dışişleri Bakanı Abdallah Bouhabib, Filistin Dışişleri Bakanı Riad Malki, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Genel Direktörü Çü Dongyü ile tarım sektöründen çok sayıda temsilci katıldı.

Basına kapalı gerçekleşen toplantı sonrasında İtalya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Ukrayna ihtilafının ardından Akdeniz bölgesindeki gıda krizine operasyonel çözümler aramak için yapılan toplantıda, Akdeniz ülkelerinin tarım sistemlerinin desteklenmesine yönelik yeni bazı girişimlerin gündeme geldiği belirtildi.

Tarım ve Orman Bakanı Kirişci, diyalog toplantısının ardından muhabirine yaptığı açıklamada, toplantının ilkinin 8 Haziran’da yapıldığını anımsatarak, “Bu diyalog şu açıdan çok önemli. Malum önce iklimle ilgili birtakım gelişmeler yaşandı dünyada, yaşanıyor halen de. Bunun devamında bir pandemi geldi dünyanın gündemine ve son olarak da malum Rusya-Ukrayna savaşı, şubat ayının sonunda başladı ve halen devam ediyor. Bu çerçevede de özellikle İtalya’nın FAO ile beraber gündeme getirdiği bir diyalog toplantısı bu” dedi.

Kirişci, “Özü itibarıyla her şeyden önce gıda güvenliğinde yaşanan sıkıntılar ve bizim acaba bunları aşabilmek için ne tür adımlar atmamız gerekir sorularının da tartışıldığı bir diyalog. Çünkü bir gıda güvenliği problemi var ama yaşanan da birtakım problemler, riskler var. Bu problemlere karşı, bizim sistemlerimizin adeta dayanıklılığının da test edildiği bir süreç. Dolayısıyla oldukça önemli bir etkinlikti diyebilirim” diye konuştu.

Türkiye’ye tahıl koridoru teşekkürü

Bakan Kirişci, toplantıda dün itibarıyla da koridordan geçen tahıl ve diğer ürünlere ilişkin istatistikleri paylaştığını söyledi.

Kirişci, ev sahibi İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Tajani’nin tahıl koridoru anlaşması dolayısıyla Türkiye’ye birkaç kez teşekkür ettiğini ifade ederek, FAO Genel Direktörü Çü’nün de bu anlaşmadan bahsetmesinin kendileri açısından önemli olduğunu vurguladı.

Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın önemli getirileri olduğuna dikkati çeken Bakan Kirişci, şu ifadeleri kullandı: “Arnavutluk ve Libya’dan bu manada bir teşekkür geldi. Biz diğerlerinin de elbette ki teşekkür etmelerini bekleriz çünkü Türkiye’nin yapmış olduğu bu girişim, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde sağlanan bu girişim, öyle hafife alınacak, sıradan bir girişim değil. Sadece koridordan geçen ürünler noktasında değerlendirilebilecek bir husus değil. Aynı zamanda bütün dünyada bir rahatlama; emtia fiyatlarında hatta enerji fiyatlarında bile bir rahatlamayı da beraberinde getirdiğini ve buna da olumlu katkı sağladığını belirtmek isterim.”

Tahıl koridoruna ilişkin güncel son verilerin sorulması üzerine Kirişci, “2 Aralık itibarıyla 12.7 milyon ton buradan gerek tahıl gerekse diğer ürünlerin geçişi söz konusu oldu. Yaklaşık yüzde 58’i Avrupa’ya, yüzde 42’si ise dünyanın geri kalan ülkelerine sevk edildi” yanıtını verdi.

Kirişci, sözlerini şöyle tamamladı: “Bizim üzerinde ülke olarak sıklıkla dile getirdiğimiz ve üzerinde durduğumuz bir konu var ki; buna en çok ihtiyacı olan ülkeler var. Bu ülkelere giden ürün sadece 765 bin ton. 12,7 milyon ton içerisinde sadece 765 bin ton. Yani bu da yaklaşık yüzde 6’nın biraz üzerinde bir pay anlamına geliyor. Halbuki bu ülkelerin buna çok daha fazla ihtiyacı var. Ama yine Sayın Cumhurbaşkanımızın başlattığı bir süreç var malumunuz Rusya ile birlikte. Rusya’nın bize sağlayacağı hububat ürünleriyle ilgili biz de ülke olarak bunları atıl kapasitemiz bulunan un sanayi gibi makarna gibi veyahut da irmik gibi belirli ürünler olarak değerlendirilmesini sağlayacağız. Bunları da bu şekilde ihtiyaç sahibi ülkelere inşallah sevk edeceğiz.”